Тыва дыл хүнү-биле! Тыва дылывыс чүгле харылзажырының аргазы эвес, а бистиң культуравыстың, төөгүвүстүң, онза ёзу-чаңчылдарывыстың чугула кезээ болур. Ол бисти каттыштырып, чаңчылдарны кадагалаарынга дузалап, салгалдан салгалче эртем-билигни дамчыдып турар. Кижи бүрүзү тыва дылывысты кадагалап, сайзырадырынче базымны кылып көрээлиңер: ону номчуп, бижип, чоргаарал-биле чугаалажып чоруулуңар!

Тес-Хем кожууннуң удуртулгазыныңмурнундан силер бүгүдүге онзагай байырлалывыс - Тыва  дылывыстың хүнү -биле изиг байырывысты чедирдивис! Тыва дыл – тыва кижиниң бот-тускайлаң чоруун, бодалын илереткен болгаш тыва чаңчылчаан культуразының өзээ. Бо кайгамчык чараш болгаш ханы уткалыг байырлалывыс-биле бөмбүрзээвистиң кайы-даа булуңунда чурттап чоруур тыва чонувуска, силерге бедик хей-аътты, сүлде-сүзүктү, аас-кежикти, өөрүшкү-маңнайны күзеп, тыва дылывыска хумагалыг хамаарылгаңарны хүнден хүнче күштелдирип, орууңар ак, чорууңар бүдүнгүр болзун деп йөрээвишаан Самагалдайның1 дугаарлыг школазының иштинде чоруп турар- "Тывалажыыл!" - деп чараш өөредии-биле байырывыс чедирдивис. Тоол ыдыкчызы - Кош-Кулак Салбак Бопуулайовна, дээди категорияның тыва дыл болгаш чогаал башкызы.

Запрет на розничную продажу алкогольной продукции в связи с празднованием Дня Единствав Тес-Хемском кожууне В период празднования ДняЕдинства с 3 по 4 ноябрявведен запрет на розничную продажу алкогольной продукции на территории Тес-Хемского кожууна по распоряжению председателя администрации Тес-Хемского кожууна.